Ο Γιάννης Πατίλης, ποιητής, κριτικογράφος, ερευνητής, αναγνώστης και συλλέκτης λογοτεχνικών περιοδικών, εκδότης, με σπουδές νομικής, φιλολογίας και μουσικής, έχει εμπιστευτεί στο Πανεπιστήμιο Πατρών τη μακρά, επίμονη και πολυσύνθετη έρευνά του: στο ΕΑΤΤ απόκειται το αρχείο του, έντυπο και πολυμεσικό, όπου, ανάμεσα στα άλλα, περιλαμβάνεται το αρχειακό υλικό και τα ψηφιοποιημένα τεύχη του λογοτεχνικού περιοδικού Πλανόδιον (1986-2012), όπως και το αρχείο της διαδικτυακής λογοτεχνικής επιθεώρησης Πλανόδιον – Ιστορίες Μπονζάι (2010-2016). Η εξαιρετικά ενημερωμένη βιβλιοθήκη του προστέθηκε, επίσης, στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου, όπου συμπληρώνει βιβλιογραφικά κενά και παρέχει μια σημαντική συλλογή περιοδικών, η οποία συναγωνίζεται επάξια πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες με μεγάλη παράδοση στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Όλη η δωρεά του Γ. Πατίλη, με τη συνεργασία του ίδιου αλλά και των ερευνητών του Πανεπιστημίου, αποτελεί ένα έργο εν προόδω, με δυνατότητα εμπλουτισμού και διαρκούς προσθήκης υλικού. Αναλυτικά εδώ.
Ο Γιάννης Πατίλης γεννήθηκε σαν σήμερα, στις 21 Φεβρουαρίου 1947. Του ευχόμαστε «Χρόνια Πολλά» παρουσιάζοντας ένα απόσπασμα από το ημερολόγιό του, «Ημέρες και Νύχτες». Από το συνολικό ημερολόγιο, ένα κείμενο 2301 σελίδων που καλύπτει πάνω από μία δεκαετία, εκείνης του ’80 (18.06.1978-06.04.1989), επιλέγουμε τις καταχωρίσεις στις 9 και 10 Ιανουαρίου 1979, όπου περιγράφει τις εντυπώσεις του από την πρώτη συνάντησή του με τον Νικόλαο Κάλας στη Νέα Υόρκη. Στο απόσπασμα, ο μοντερνιστής ποιητής αφηγείται στον ΓΠ ένα περιστατικό από τα γυμνασιακά του χρόνια και τον δάσκαλό του, τον γνωστό κριτικό και μετέπειτα καθηγητή φιλολογίας στο ΕΚΠΑ, Γιάννη Αποστολάκη:
«Ημέρες και Νύχτες», απόσπ. 9-10/1/1979
[…] μέρα μεσημέρι, μέ τά μπουκάλια βαθειά στίς τσέπες, ἤ τυλιγμένα σέ χαρτοσακοῦλες (ἀπαγορεύεται νά πίνει κανείς δημόσια). Πολύς κόσμος είναι βαθειά τρομαγμένος. Στο subway, μόλις ἀνοίξανε οἱ πόρτες τοῦ τραίνου, ρώτησα ἕναν νεαρό ἄν πηγαίνει uptown, μόνο πού δέν ἔπεσε κάτω ἀπ’ τόν φόβο του.
Τήν νύχτα ὁ Νικόλας ἦταν φοβερά ἀνήσυχος. Τοῦ πιανόταν ἡ ἀνάσα· ἔβηχε καί τράνταζε τό κρεβάτι. Κάθε τόσο ἔκανε εἰσπνοές μέ τό σπρέϋ. Θά πρέπει ἡ κίνηση αὐτή νά γίνεται μηχανικά, χωρίς νά ξυπνάει. Ὅταν μπῆκα ἔπαψε ἡ τηλεόραση. Πολύς κόσμος δέν μπορεῖ νά κοιμηθεῖ χωρίς νά παίζει ἡ τηλεόραση· τίς προάλλες ἄκουσα πώς κάποιος ξύπνησε μόλις τοῦ ἔκλεισαν τήν T.V. Θά πρέπει νά μελετήσει κανείς αὐτὸ τό φαινόμενο ψυχολογικής ἐξάρτησης ἀπό τηλεοράσεις καί τρανζίστορ.
Τετάρτη 10 Ἰανουαρίου. Τό μεσημέρι μέ τήν Β. στό World Trade Center. Κάθετος πυρετός ἀπό ἀτσάλι καί γυαλί. Κακόγουστη ἐξωτερικά κατασκευή. Στό observation deck συνωστισμός ἀπό μικροαστικά ζευγάρια. Μαγαζιά ἀναμνηστικῶν μπιχλιμπιδιῶν ἀπερίγραπτης κακογουστιᾶς. Οἱ ἐπισκέπτες μποροῦσαν νὰ ἀποτυπώσουν τήν φάτσα τους σέ ὕφασμα (φανελάκι, ἡμερολόγιο).
Τό ἀπόγευμα στις 4 στό σπίτι τοῦ Ἰορδανίδη. Ἦταν ἐκεῖ ὁ Χρῆστος Τσιάμης. Τά γλυπτά τοῦ Ἰορδανίδη δέν ἦταν ἄσχημα. Ἐντύπωση μοῦ ἔκανε ἕνα κεφάλι (προφανῶς τῆς Ἑλλάδας ἤ Ελευθερίας ἤ κλπ.) ζουληγμένο σέ μια μεταλλική πρέσσα πού ἔγραφε Made in U.S.A. Κατά τίς 4.30 ἦρθε ὁ Κάλας. Ψηλός, λεπτός, μέ τεράστιες κνῆμες καί ὄμορφο παιδικό πρόσωπο. Τά μαλλιά του πυκνά καί λίγο ψαρά. Πρόσωπο μέ λεπτά χαρακτηριστικά, ὅπου κυριαρχούν οἱ εὐθεῖες γραμμές μέ λεπτές ἁρμονικές καμπύλες στίς ἀπολήξεις τους. Μια ζωντανή φιγούρα τοῦ Μεσοπολέμου. Ὅταν πήγαινε στο γυμνάσιο τοῦ Μακρῆ εἶχε καθηγητή του τόν Ἀποστολάκη. Τόν περιγράφει σάν στριφνό, ἐπίμονο καί κουραστικό ἄνθρωπο. Τοῦ εἶχε ἀλλάξει τά φῶτα μέ τόν Σολωμό καί τό Δημοτικό τραγοῦδι. Ἀπό τήν ἄλλη μοναδική ἦταν ἡ μονομανία του ἐναντίον τοῦ Παλαμᾶ. Κάποτε τούς ἔβαλε νά μάθουν ἕνα ποίημα ἀπό κάποιον ποιητή καί νά τό ἀπαγγείλουν. Ὁ Κάλας, ἄν καί δέν τοῦ ἄρεσε ὁ Παλαμάς (ἰδίως ἡ ρητορεία του) γιά νά πειράξει τόν Ἀποστολάκη ἀπήγγειλε ἕνα ποίημα τοῦ Παλαμᾶ. Δέν τοῦ τό συγχώρησε ποτέ. Μετά τό γυμνάσιο γράφτηκε στά […]
—–///—–