Στόχοι

Ειδική έμφαση θα δοθεί στη διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας στο χώρο της Νεοελληνικής Φιλολογίας αλλά και ευρύτερα στον χώρο των Νεοελληνικών Σπουδών. Πιο συγκεκριμένα, η συστηματική μελέτη αρχειακού υλικού και του περιοδικού τύπου θα επιτρέψει την έρευνα της Νεοελληνικής Φιλολογίας που σχετίζεται με τη Νεοελληνική Λογοτεχνία και την Ιστορία της Λογοτεχνίας.

Επιπλέον, ένας βασικός στόχος του ΕΑΤΤ είναι η ανάπτυξη ενός ειδικού ερευνητικού ενδιαφέροντος γύρω από την εκδοτική μέριμνα των αρχειακών τεκμηρίων, μέσα από την επεξεργασία εκδόσεων αρχειακών τεκμηρίων με ξεχωριστό εκδοτικό ενδιαφέρον, όπως πχ. τα επιστολογραφικά σώματα. Ειδικά, η τεκμηρίωση αλλά και η μελέτη της Νεοελληνικής Επιστολογραφίας αποτελεί ένα ιδιαίτερο αρχειακό και γραμματολογικό αντικείμενο, που μόνο αποσπασματικά έχει απασχολήσει τις φιλολογικές και ιστορικές σπουδές ενώ η σημασία της, ως αυτόνομου ερευνητικού πεδίου, τόσο στη λόγια όσο και στη λαϊκή εκδοχή της, είναι καθοριστική για την κατανόηση της κοινωνικής, διανοητικής και πολιτισμικής ιστορίας, της λογοτεχνίας και της επικοινωνίας.

Ένα άλλο πεδίο για το οποίο το ΕΑΤΤ έχει αναπτύξει ειδικό ερευνητικό ενδιαφέρον είναι τα ημερολόγια λογοτεχνών, τα οποία όχι μόνον φωτίζουν το εργαστήριο του συγγραφέα, αλλά και συνιστούν την πνευματική και κοινωνική χαρτογραφία της εποχής. Το ενδιαφέρον για τα λογοτεχνικά ημερολόγια άρχισε πρόσφατα να καλλιεργείται και στην Ελλάδα, καθώς η ημερολογιακή γραφή συνιστά ένα αναγνωρίσιμο πια «είδος». Το ΕΑΤΤ στοχεύει στην εκδοτική και ερευνητική αξιοποίηση των ημερολογίων που ενδεχομένως εμπεριέχονται στα αρχεία που του παραχωρούνται.

Με τις δράσεις του ΕΑΤΤ καλλιεργούμε τη διαμόρφωση μιας καινοτόμας ψηφιακής αρχειακής πολιτικής στο χώρο των λογοτεχνικών αρχείων και εν γένει των αρχειακών τεκμηρίων στον χώρο των Νεοελληνικών Σπουδών. Μια από τις βασικές προτεραιότητες του ΕΑΤΤ είναι η επεξεργασία, δημιουργία και εφαρμογή πρότυπης και πρωτότυπης ψηφιακής μεθοδολογίας για την οργάνωση και μελέτη αρχειακών τεκμηρίων με νέες, σύγχρονες, επιστημονικές προδιαγραφές γύρω από τη συλλογή, ταξινόμηση, ψηφιοποίηση, τεκμηρίωση, συντήρηση και προβολή τους, σε επαφή και συνεργασία με τις εγχώριες και διεθνείς εξελίξεις σε αντίστοιχα ερευνητικά ιδρύματα.

Ειδικότερα, το ΕΑΤΤ φιλοδοξεί να εξοπλιστεί και να επενδύσει σε τεχνολογία υποδομής αλλά και στην εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού (μεταπτυχιακοί φοιτητές, νέοι ερευνητές) προκειμένου για τη συνέχιση, υποστήριξη και ενίσχυση της υπάρχουσας ερευνητικής δραστηριότητας γύρω από τα αρχειακά τεκμήρια στο Πανεπιστήμιο Πατρών, μέσα από εργασίες ψηφιοποίησης, τεκμηρίωσης, συγκρότησης ψηφιακών καταλόγων και ευρετηρίων αλλά και μέσα από καινοτόμες εφαρμογές ψηφιακών εκδόσεων, δυναμικών περιβαλλόντων χρήσης και επεξεργασίας αρχειακών τεκμηρίων, καθώς και τη διαμόρφωση και εφαρμογή προτύπων και κατάλληλων πρακτικών για τα ψηφιακά αρχεία.

Στόχος του ΕΑΤΤ είναι επίσης η καλλιέργεια και ενίσχυση μιας “αρχειακής κουλτούρας” στο χώρο της Νεοελληνικής Φιλολογίας και ευρύτερα στο χώρο των Νεοελληνικών Σπουδών. Το ΕΑΤΤ φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως μια θεσμική και ερευνητική υποδομή φιλόξενη και επιστημονικά ικανή προκειμένου να συλλέξει, να μελετήσει και να προβάλλει αρχειακό υλικό από τον ευρύτερο χώρο της Νεοελληνικής Γραμματείας. Στην κατεύθυνση αυτή, το ΕΑΤΤ θα ενθαρρύνει την κατάθεση αρχείων από τους ίδιους τους λογοτέχνες αλλά και από άλλα άτομα που έχουν στη διάθεση ή στην κατοχή τους σχετικό υλικό. Επίσης, το ΕΑΤΤ θα εγκαινιάσει στον χώρο της Νεοελληνικής Φιλολογίας τη συλλογή και επιστημονική μελέτη των «εξαρχής σύγχρονων ψηφιακών αρχείων λογοτεχνών» (born-digital literary archives), καθώς και συσκευών και συστημάτων αποθήκευσης πληροφορίας (hard drives, CD roms, usb, software).

Γύρω από και με αφορμή τα αρχειακά τεκμήρια, το ΕΑΤΤ φιλοδοξεί να εγκαινιάσει μια κοινότητα διεπιστημονικού προβληματισμού και μελέτης γύρω από θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα που αφορούν από την ετερογενή υλικότητα των αρχείων, ιστορικές, πολιτισμικές, κοινωνιολογικές και ανθρωπολογικές προεκτάσεις γύρω από τις «αρχειακές πρακτικές» αλλά και τα μείζονα ζητήματα γύρω από τα πνευματικά δικαιώματα.

Κεντρικός στόχος του ΕΑΤΤ είναι επίσης η διάχυση της γνώσης : η μετεκπαίδευση, η μεταφορά τεχνογνωσίας και η ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων των μεταπτυχιακών φοιτητών και φοιτητριών αλλά και των μελών της επιστημονικής κοινότητας μέσω σειράς επιμορφωτικών σεμιναρίων γύρω από θεωρητικά και μεθοδολογικά ζητήματα αρχειακής πρακτικής αλλά και ψηφιακά εργαλεία και μεθόδους. Το ΕΑΤΤ προτίθεται επιπλέον να φιλοξενήσει πρόγραμμα πρακτικής άσκησης φοιτητών/τριων της Νεοελληνικής Φιλολογίας γύρω από το αρχειακό υλικό και τον Τύπο αλλά και να εμπλουτίσει προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα με εμπειρικές συνεδρίες (hands-on sessions). Μέσα από μια συνολική επιμορφωτική στρατηγική το ΕΑΤΤ επιχειρεί να “θωρακίσει” τη νέα γενιά ερευνητών Νεοελληνικής Φιλολογίας με δεξιότητες προσαρμοσμένες στις νέες διαστάσεις της ερευνητικής δραστηριότητας αλλά και σε ένα πιο ευρύ φάσμα απαιτήσεων της αγοράς εργασίας. Στην κατεύθυνση αυτή θα αξιοποιηθούν μεταδιδάκτορες νέοι ερευνητές και νέες ερευνήτριες που ειδικεύονται σε σχετικά θέματα, πεδία και γνωστικά αντικείμενα.

Στις δράσεις του ΕΑΤΤ περιλαμβάνονται επίσης η διοργάνωση συνεδρίων, επιστημονικών ημερίδων και εκδηλώσεων γύρω από τα λογοτεχνικά αρχεία, τα αρχειακά τεκμήρια τόσο με εκπαιδευτική – επιστημονική στόχευση όσο και με ευρύτερη πολιτισμική απήχηση. Επίσης κεντρικός στόχος είναι η δημιουργία ενός διεπιστημονικού χώρου συνεργασίας και επικοινωνίας ερευνητών από το χώρο της Νεοελληνικής Φιλολογίας με άλλους επιστημονικούς κλάδους, όπως η Αρχειονομία, η Επιστημη της Πληροφόρησης (Information Science), η Βιβλιοθηκονομία, η Βιβλιολογία και Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες (Digital Humanities), προκειμένου να επιτευχθεί μια σύγχρονη, διεπιστημονικά ενημερωμένη μελέτη, επεξεργασία και προβολή του αρχειακού υλικού και του τύπου.

Σημαντικό βάρος θα δοθεί στις συνέργειες με άλλα ακαδημαϊκά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα και πολιτιστικούς φορείς (βιβλιοθήκες, αρχεία, μουσεία) της ημεδαπής και της αλλοδαπής, και πρωτίστως με τη Βιβλιοθήκη, το Κέντρο Πληροφόρησης του Παν/μιου Πατρών, (σταθερό συνεργάτη των τελευταίων ετών), το Μουσείο Τύπου Πατρών αλλά και την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας. Πιο ειδικά, σε συνεργασία με τη ΒΚΠ, το ΕΑΤΤ στοχεύει να διαμορφώσει τις απαραίτητες τεχνολογικές υποδομές στο πλαίσιο της «ανοικτής επιστήμης» και των εργαλείων «ανοιχτής πρόσβασης», με ένα δυναμικό πυρήνα καινοτομίας στον πανεπιστημιακό χώρο. Τέλος μόνιμη μέριμνα αποτελεί η συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα και σε πρωτοβουλίες, που προωθούν τόσο την επιστημονική μελέτη των αρχειακών τεκμηρίων και του Τύπου.